به گزارش روابط عمومی پویش ملی در بهشت؛ مجموعه پژوهش های قرآنی با عنوان شناسنامه پارسایان با قلم دکتر فرهاد ترابی، دکترای علوم و قرآن و حدیث و معاون نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه های استان البرز منتشر شد.

قسمت بیست و سوم: منطق دنیای ناپسند

«اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَياةُ الدُّنْيا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زينَةٌ وَ تَفاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَ تَكاثُرٌ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ كَمَثَلِ غَيْثٍ أَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَباتُهُ ثُمَّ يَهيجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَكُونُ حُطاماً وَ فِي الْآخِرَةِ عَذابٌ شَديدٌ وَ مَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٌ وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ» (حدید/۲۰)

بدانيد زندگى دنيا تنها بازى و سرگرمى و تجمّل پرستى و فخرفروشى در ميان شما و افزون طلبى در اموال و فرزندان است، همانند بارانى كه  كشت برآمده از آن، كشاورزان را در شگفتى فرو مى‏برد، سپس[بالنده شده اندک اندک]  خشك مى‏شود به گونه‏اى كه آن را زردرنگ مى‏بينى؛ سپس خرد و خاشاک می شود، و در جهان واپسين، عذابى سخت و (نيز) آمرزش و خشنودى از سوى خداوند خواهد بود و زندگانى اين جهان جز مايه فريب نيست.

دنیا با دو نگاه متفاوت، به دو معنای پست، و نزدیک، مفهوم می یابد. اگر ما دنیا را دست آویزی[وسیله] ببینیم که با بهره گیری از آن، اهدافی والا و ماندگار بجوییم، چنین دنیایی، زیبا و رسا و آیت خداوندی، و به معنای نزدیک و دمِ دستی است؛ ولی، اگر ما دنیا و دستیابی به دارایی های آن را هدف نهایی خود بدانیم، و همه تکاپو و برنامه ریزی و کوشش های ما، تنها به منظور رسیدن به قله ها و مدال های دلپسند آن باشد، چنین دنیایی به معنای پست بوده، و ما را از راهیابی به کرانه های ابدیت و کمال لایتناهای انسانیت، باز می دارد، و سرگشته کویر بی پایان پوچی و سراب شده، و برای همیشه، از رسیدن به مقصد والای چشمه ساران تسنیم و سدره المنتهی قرب ربانی باز می دارد، و در پایان، جز بازی و سرگرمی، از عمر گرانقدر و سرمایه بی تای زندگی، حاصلی نخواهیم داشت. امیر بیان، در بازنمایی پیکره درونی دنیا، سخنی شگرف و پردامنه  فرموده اند که چون از ژرفای جان جوشیده است، کاونده و کوبنده، دل را آماج گرفته، و سرانجام، با فسون و  فسانه ای ماورائی و هنرین، جان مایه سخن خویش را در کالبد ما می دمد. می فرماید: «مَنْ‏ أَبْصَرَ بِهَا بَصَّرَتْهُ وَ مَنْ‏ أَبْصَرَ إِلَيْهَا أَعْمَتْهُ‏» (نهج البلاغة (للصبحي صالح) / 106)؛ آن که از دیدگاه دنیا بنگرد، همان دنیا بینایی اش دهد؛ و هر کس که دنیا را آماج نگاه خود کند، همان دیدگان اش را بر هم دوزد[ و نابینایش کند]

مفهوم این سخن امیر(ع) آن است که دنیا برای رسیدن است، نه خودِ رسیدن، برای دیدن است، نه دیده شدن؛ برای رفتن است، نه ماندن؛ برای گذر است، نه مقصد؛ برای تکاپوست، نه دل بستن؛ برای کاشتن است، نه برداشتن؛ به سخنی دیگر، دنیا وسیله است، نه هدف، دل انگیز است، نه دلارام. دنیا آلت است، نه غایت؛ پس کسی که با نگاه آلی به دنیا بنگرد، دیدگان اش باز شود، و حقایق نهفته والای هستی را بنگرد: «سَنُريهِمْ آياتِنا فِي الْآفاقِ وَ في‏ أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَ وَ لَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ شَهيدٌ» (فصلت/۵۳)، و چشم دل اش باز شود، و نادیده ها و ناپیدایی ها را ببیند؛ ولی اگر نگاه او به دنیا، نگاه غائی باشد، خود دنیا با همه چشم نوازی اش، فانی و نماندنی است، و چونان آیینه، برای دیدن ساخته شده، نه برای دیده شدن؛ بر پایه این منطق، اگر انگیزه ما از نگاه به آیینه، دیدن چهره باشد، بی گمان، نشانمان دهد، اما اگر مقصود ما از نگاه به آیینه، دیدن خود آیینه باشد، در آن صورت، با این که چهره در آن نمایان است، ولی ما آن را نمی بینیم، زیرا نگاه آلی به آیینه نداشتیم، و اگر اکنون بخواهیم به آیینه بنگریم تا چهره مان را ببینیم، باید با انگیزه دیدن چهره، دوباره نگاه کنیم. فَارجِعِ البَصَرَ مَرّتَین

  بر این بنیاد، جنس نگاه ما، دنیا را به ناپسند، یا پسندیده تقسیم می کند؛ و در آیه ۲۰ سوره حدید، منطق دنیای مذموم[ناپسند] را به روشنی و بسندگی، بیان داشته است.