به گزارش روابط عمومی پویش ملی در بهشت؛ مجموعه پژوهش های قرآنی با عنوان شناسنامه پارسایان با قلم دکتر فرهاد ترابی، دکترای علوم و قرآن و حدیث و معاون نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه های استان البرز منتشر شد؛

      قسمت دوم: بازنمایی تقوا

  اکنون، بر مبنای منطق پژوهشی خویش، واژه  تقوی  و زیرمجموعه آن را بر می کاویم، تا بتوانیم مفهوم درستی از آن، استخراج کنیم. واژه تقوی که در اصل وَقوی بوده، سپس، واو آن به تاء دگرگون شده، اسم مصدر از فعل إتقی و از ریشه  وَقی و وِقایَه  است. ( نک: المصباح المنير، ج‏2، ص669) و این واژه دویست و بیست بار در قرآن به کار رفته است. راغب در المفردات می نویسد: «الْوِقَايَةُ: حفظُ الشي‏ءِ ممّا يؤذيه و يضرّه»؛ « وقایه، به معنای پاسداشت چیزی از آزار و آسیب هاست؛ و مفهوم تقوی این است که آدمی خودش را در برابر عوامل تهدیدآمیز، تحت یک پوشش حفاظتی قرار دهد» (مفردات ألفاظ القرآن،ص 881)؛ با این وجود، گاهی تقوی به معنای ترس به کار می رود، با این که ترس سبب آن می شود که برای مقابله با آن، پوششی حفاظتی برای خود فراهم کنیم؛ در این صورت، تقوا به معنای ترس نیست، بلکه ترس لازمه معنای تقواست، یعنی، اگر ترسی و تهدیدی نباشد، تدابیر امنیتی بی معنا خواهد بود. مانند سپر جنگی که هنگامی به کار گرفته می شود که جنگی و ترس از جان و خطری در میان باشد. بنابر این، تقوا هنگامی مفهوم می یابد که موحدی در تکاپوی نیک بختی ماندگار و ابدی خویش – که از جهان بینی توحیدی اش برآمده – دلنگران آسیب هایی بالادستی، از رفتارهای کژتاب خویش باشد که آهنگ حرکت بالنده او را کند کرده، یا به کج راهه برد. آن تدبیری که وی را در برابر چنین آسیب هایی مصونیت می بخشد، تقوی گویند. آن آسیب های بالادستی، در نهایت به دست خداوند خواهد بود؛ زیرا هر کردار زشتی که از ما سر زند، ممکن است همان کانون تهدیدی باشد که نظم تکاملی ما را در هم ریزد، و از راهیابی به سرمنزل مقصود ـ که إِلى‏ رَبِّكَ مُنْتَهاها باشد ­­ـ بازدارد.

  به هر حال، نباید نگران آن باشیم که مسأله ترس از خدا در دین و قرآن مطرح باشد، زیرا کارآیی ترس و هراس خردپسند و به جا، - دست کم در میان مردمان عادی - بسیار فراتر و فراگیرتر از شوق بهشت و کشش های فرح بخش است، و به خاطر این آثار شیرین بیم و ترس در تربیت و نیک بختی آدمی، بانگ انذار در قرآن، بلندتر از فریاد تبشیر به گوش می رسد. چنان که نخستین آیات «قُمْ فَأَنْذِرْ» (مدثر/۲) بود، و کسی از این بانگ إنذار بیدار شود که از خدا بیم داشته باشد: سَيَذَّكَّرُ مَنْ يَخْشى‏ (اعلی/10)؛ و دو باغ بهشت از آنِ کسی است که از مقام پروردگارش بیمناک باشد، «وَ لِمَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتانِ» (الرحمن/۴۶)

   به بیانی دیگر، تقوی در عرف شریعت به این است که خود را از فرو افتادن به باتلاق گناهان نگهداریم (مفردات/۸۸۱) زیرا با گناه کردن، خلع سلاح شده ایم، و از لباس تقوی که پوششی حفاظتی در برابر خشم خداوند است، بیرون آمده ایم. تقوی به مانند واکسنی است که ما را از آسیب های گناهان پاس می دارد؛ و در حقیقت، گروه متقین، با ایمان به غیب، برپا داشتن نمازهای خاشعانه، انفاق های مالی، باورداشت به رهنمودهای وحیانی، و باور عمیق به آخرت و قیامت، خود را واکسینه کرده اند، و نیرویی بازدارنده از گناهان در ژرفای جانشان، با عنوان تقوی نهادینه کرده اند. چنان که روشن است، این ملکه تقوی، از دو چیز تشکیل یافته است: ایمان و عمل صالح: ایمان به جهان غیب و خدای باری تعالی، ایمان به وحی و پیامبران، ایمان به آخرت؛ و اعمال صالحی مانند: بر پاداشتن نماز، و انفاق های مالی و غیرمالی. پس، تقوی نیرویی پیشگیرانه از کژی هاست و این نیرو پدیده ای برآمده از آمیزه ی جهان بینی، و رابطه محبت آمیز با خالق هستی، و رابطه عاطفی - انسانی با خلق خداست.