سوال: چرا حضرت ابراهیم  وقتی که با سرپرست خود صحبت می کند می گوید: «افُ بر شما باد»، در حالی که قرآن می فرماید به پدر و مادرتان اُف نگویید؟

جواب: اول آنکه کلمه «أَب» در لغت عربی افزون بر پدر، بر جدّ مادری، عمو، پدر زن، بزرگ قوم و کسانی که برای تربیت انسان زحمت کشیده اند، مانند مربی و معلّم نیز اطلاق می شود; از این رو، نمی توان گفت که آزر، پدر حضرت ابراهیم(علیه السلام)بوده، بلکه نظر صحیح آن است که او پدر حضرت ابراهیم(علیه السلام)نبوده و بر اساس روایات، نام پدر ایشان «تارخ» بوده است.۱

دوم آنکه آیه «اُفّ لَکُم ولِما تَعبُدونَ مِن دونِ اللّهِ» (انبیاء،۶۷) که سخن حضرت ابراهیم(علیه السلام) است و آن را در پرسش مطرح کرده اید (اف بر شما باد)، خطاب به آزر نیست، بلکه خطاب به کسانی است که پس از شکستن بت ها به وسیله حضرت ابراهیم(علیه السلام)، پیش ایشان آمدند و گفتند آیا تو چنین کاری با خدایان ما کردی ای ابراهیم؟ «ءَاَنتَ فَعَلتَ هـذا بِـالِهَتِنا یـاِبرهیم» (انبیاء،۶۲).

بنابراین، اساساً این آیه به آزر مربوط نیست تا بگوییم چرا حضرت ابراهیم(علیه السلام) به آزر اُف گفته است.

۱. ر.ک: تفسیر المیزان، علامه سید محمد حسین طباطبایی، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، ج ۷، ص ۲۳۴، دفتر انتشارات اسلامی؛ تفسیر نمونه، آیة الله ناصر مکارم شیرازی و دیگران، ج ۵، ص ۳۰۳، دارالکتب الاسلامیه.
نرم افزار پرسمانهای قرآنی