به گزارش روابط عمومی پویش ملی در بهشت؛ این مجموعه پژوهش های قرآنی، با قلم دکتر فرهاد ترابی، معاون فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه های استان البرز، کوشیده است تا بسته های زندگی ساز، از الگوهای رفتاری شایستگان، در اختیار مشتاقان قرار دهد.
قسمت هشتم ( پایانی)
وارثان جاودانه بهشت
« أُولئِكَ هُمُ الْوارِثُونَ؛ الَّذينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فيها خالِدُونَ»؛ «همانان كه بهشت را به ارث مى برند و در آنجا جاودان مى مانند».
مِهر رُخت سرشت من، خاك درت بهشت من * عشق تو سرنوشت من، راحت من رضاى تو
راغب در بازنمایی واژه إرث می نویسد: « ارث و وراثت، به دارایی هایی گفته می شود که بدون هیچ قراردادی، از فردی به فرد دیگر انتقال می یابد». (مفردات ألفاظ القرآن، ص863)؛
هم چنین، در خصوص واژه فِردوس گفته اند که آن عربی بوده و از ريشه «فَرْدَسَه» به معناى گستردگى است و شايد جهت نامگذارى اين بهشت ها به فردوس، گستردگى و جامعيّت آنها باشد، چنان كه برخى گفته اند: فردوس، بهشت فراخی است كه مشتمل است بر ميوه ها و درختان، بلكه طبق گفته برخى، خداوند همه نعمت هاى موجود در بستان هاى ديگر را در آن فراهم كرده است. ( نک: دايرة المعارف قرآن كريم، ج6، ص378 ) ؛
برخی دیگر نیز، آن را واژه ای رومی {ایتالیایی Paradiso} به معنای بستان دانسته اند. (نک: لسان العرب، ج6، ص163)؛ عده ی بسیاری نیز، آن را به Paradeisos یونانی بر می گردانند، و بعضی ها این واژه را فارسی و از ریشه پَردیس می دانند. (نک: واژههاى دخيل در قرآن مجيد، ص: 327)
در واقع، واژه فردوس {و در انگلیسی Pardis} واژه ای هند و اروپایی بوده، و به گمان، از طریق ارتباط تجاری با رومیان، یا ایرانیان مقیم یمن وارد زبان عربی شده است.
خداوند کریم در جایی دیگر از قرآن می فرماید: « إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ كانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلاً؛ خالِدينَ فيها لا يَبْغُونَ عَنْها حِوَلاً» (کهف/۱۰۷)؛ «بى گمان كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده اند، باغهاى فردوس جايگاه پذيرايى آنان است، و از آنجا درخواست جابجایی [ و کوچیدن] نمى كنند».
در این کریمه، خداوند باغ های فردوس را از آنِ کسانی می داند که از ضمیری با ایمان و کرداری شایسته برخوردار باشند؛ و هر آنچه بخواهند برایشان فراهم بوده، و از همه نعمت های بیکران منّان برخوردارند؛ در آنجا نه خسته ، و نه دلزده می شوند؛ و هر چیزی در اوج کمال و زیبایی خود نمایان است؛ و هر دم از این باغ بری می رسد، تازه تر از تازه تری می رسد؛ و از همه نغزتر « لَهُمْ ما يَشاؤُنَ فيها وَ لَدَيْنا مَزيدٌ» (ق/۳۵)؛
«هر چه بخواهند در آنجا دارند، و پيش ما فزونتر [هم] هست». در چنین بارگاهی فراخ و بی انتها و نعمت های بی شماری که نه چشمی دیده، و نه گوشی شنیده، و نه در خیال کسی گنجیده، (من لا يحضره الفقيه ؛ ج1 ؛ ص295) آن هم « في مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَليكٍ مُقْتَدِر» (قمر/۵۵) آنجا که آدمی محو تماشای سرچشمه زیبایی ها و کانون روشنایی هاست؛ چه کسی است که بخواهد از دامن چنین جایگاهی دست کشد: از بر یار به کدام دیار؟
«رَبِّ ابْنِ لي عِنْدَكَ بَيْتاً فِي الْجَنَّة» (تحریم/11)؛ « پروردگارا، پيش خود در بهشت خانه اى برايم بساز».
باده و مطرب و گُل جمله مهيّاست، ولى * ** عيشِ بى يار مُهنّا نبود، يار كجاست؟
امّا کاربرد واژه يَرِثُونَ – که انتقال مال از کسی به کس دیگر است - دارای بار معنایی است که با بهره گیری از تبیین نبوی مفهوم آن روشن می شود. حدیثی که در زیر گزارش می شود، روایتگران عامّه و خاصّه در کتاب هایشان آورده اند.
رُوِيَ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَنَّهُ قَالَ: « مَا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا لَهُ مَنْزِلَانِ: مَنْزِلٌ فِي الْجَنَّةِ وَ مَنْزِلٌ فِي النَّارِ، فَإِنْ مَاتَ وَ دَخَلَ النَّارَ وَرِثَ أَهْلُ الْجَنَّةِ مَنْزِلَهُ»؛ (مجمع البيان في تفسير القرآن، ج4، ص 649؛ تفسير نور الثقلين، ج3، ص 532)؛ « هر انسانی در [رستاخیز] دارای دو منزلگاه است: منزلی در بهشت و منزلی در دوزخ؛ پس اگر [ کافر] بمیرد و داخل دوزخ شود، بهشتیان کاشانه او در بهشت را به ارث برند».
بنابر این، برای هر انسانی دو سند پیش فروش صادر می شود: سندی از دیوان عالی بهشت، با سرپرستی رضوان، و سندی از سوی پیر آتش افروز دوزخ، با نام مالک؛ و هر انسانی که پاسخ استعلامات او به دست راست اش باشد، و اصحاب الیمین اش خوانند، به کاشانه خویش در فردوس برین راهنمایی می شود، و افزون بر آن که سرای خریداری شده با اعمال صالح خویش را تملّک می کند، با تفضل خداوندی، وارث سرای دیگری خواهد بود، که خریدارش، توان پرداخت بهای آن منزل در بهشت را نداشته است.
نظرات