به گزارش روابط عمومی پویش ملی در بهشت؛ این مجموعه پژوهش های قرآنی، با قلم دکتر فرهاد ترابی، معاون فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه های استان البرز، کوشیده است تا بسته های زندگی ساز، از شیوه نامه های زندگی نمازگزاران راستین، در اختیار مشتاقان قرار دهد.

قسمت سوّم

 عینیّت فرجام باوری
به قلم: فرهاد ترابی

«وَ الَّذينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ»  و كسانى كه روز جزا را باور دارند. 

ریخت این آیات، قرینه روشنی است بر این که تصدیق در این آیه، تصدیق عملی است، نه اعتقادی؛ زیرا در آیات پیشین و پسین آیه، منش عملی نمازگزاران را بر می شمارد، بنابر این، ویژگی دیگر این گروه، آن است که شیوه رفتار و گفتار و اندیشه آنان در زندگی، نشان دهنده باور ریشه دار نمازگزاران به محاسبه دقیق کردارهای آدمی در روز قیامت است، به طوری که هر کسی همچند ذرّه ای کار بد یا نیک را خواهد دید. (نک: الميزان، ج 20، ص16؛ کشاف، ج4، ص613) 

در گزارش های روایی، از رسول خدا (ص) نقل کرده اند که فرمود: « حواریون به حضرت عیسی (ع) عرض کردند: ای روح الله، با چه کسی نشست و برخاست کنیم؟ فرمود: کسی که نگاه به او، شما را به یاد خدا آورد؛ و گفتارش بر دانشتان بیفزاید؛ و کردارش شما را برای آخرت ترغیب کند». (الكافي، ج‏1، ص39)؛ 

دریغ و دردا که تا این زمان ندانستم         *           که کیمیای سعادت رفیق بود رفیق     

آمیختگی بیم و امید

«وَ الَّذينَ هُمْ مِنْ عَذابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ» و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند. 

واژه مُشْفِقُونَ، اسم فاعل از ماده  شفق، به معنای آمیختگی روشنایی روز با سیاهی شب، هنگامه غروب آفتاب است؛ بنابر این، إشفاق، آمیختگی بیم و امید، و دلبری و دل نگرانی است؛ ولی اگر این واژه با حرف  مِن متعدی شود، رنگ سیاهی، یعنی، بیم و دل نگرانی بیش تر است؛ و اگر با حرف  فی متعدی گردد، روشنایی و امید بر سیاهی و بیم چیرگی دارد. (مفردات ألفاظ القرآن، ص458) پس در این آیه، چیرگی با بیم و دل نگرانی است.

در این برزخ بیم و امید، نه از آینده خود کاملاً، دل آرامند، که از حرکت بازایستند، و نه کاملاً، نا امید، که انگیزه ای برای سیر و سلوک نداشته باشند. در فضای کشش و واکنش شناورند.

غَرّه مشو ، که مرکبِ مردانِ  مرد  را      *    در سنگلاخ  بادیه ، پی ها  بریده اند
نومید هم مباش که رندان جرعه نوش    *     ناگه به یک ترانه به منزل رسیده اند 

قانونی استثنا ناپذیر

«إِنَّ عَذابَ رَبِّهِمْ غَيْرُ مَأْمُونٍ» چرا كه از عذاب پروردگارشان ايمن نمى ‏توانند بود. 

با توجه به این آیه، هیچ حاشیه امنی برای هیچ فرد و گروهی که گناه آلود باشند، وجود ندارد، «إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَليمٍ» (شعراء/۸۹)؛ جز پاکی و بی آلایشی، که میوه شیرین ایمان و عمل صالح باشد. فرزند نبی الله نوح (ع) هم که باشد، «إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صالِحٍ» (هود/۴۶)؛ این پیوند پدر و پسری نیز، سودی نمی بخشد. و تو «ای فاطمه! کارکن { و عمل صالح انجام بده} که هیچ چیز در اختیار من نیست». (بحار الأنوار (ط - بيروت) / ج‏22 / 465 )