به گزارش روابط عمومی پویش ملی در بهشت؛ به مناسبت سالروزشهادت جانسوز امیرالمومنین (ع) مقاله زیر به قلم آقای دکترترابی معاون نهادنمایندگی مقام معظم رهبری دردانشگاههای استان البرز انتشاریافت:

مدل زندگی مؤمنانه

قسمت سوّم

هدفمندی در زندگی

«وَ الَّذينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُون‏»؛ «و آنان كه از ياوه و گزافه رويگردانند».

این ویژگی در بهره وری و بهره گیری حداکثری از زمان، نقش کلیدی بازی می کند. 
لغت شناسان در بازنمایی واژه لغو می نویسند: «و اللَّغْو: ما لا يُعْتَدّ به من كلامٍ و غيره، و ما لا يَحصل منه فائدة و لا نَفْع». (كتاب الماء ؛ ج‏3 ؛ ص1156)؛ « لغو: به معنای سخن و هر چیزی است که قابل اعتنا نباشد؛ و نیز، هر چیزی که هیچ سود و فائده ای در پی نداشته باشد». بنابر این تعریف، لغو و گزافه دارای گستره وسیعی است که شامل گفتار، رفتار و افکار می شود.

لغو در افکار: انباشت مضامینی شبه علمی است که نتیجه ای جز سردرگمی، ناامیدی و پوچی در پی ندارد. گاهی ما با مطالعه کتابی یا مقاله ای، رمانی یا شعر و نثری، افکارمان در هم می ریزد، و آرامش و رضایت از زندگی مان را از کف می دهیم، و سرگشتگی و پریشانی مان به درجه ای می رسد که در وادی نیهیلیسم فرود می آییم. ولی مؤمنان، با پیروی از راهبرد إعراض از لغو و گزافه، از فروغلتیدن در چنین افکار آلوده و مسموم مصون می مانند.

لغو در گفتار: به این معنا که مؤمنان نه یاوه گویی می کنند، و نه گزافه می شنوند. یاوه گویی دارای دو مرتبه است: مرتبه نازل آن، سخنانی است که هر چند گناه آلود نیست، ولی نه فائده دنیوی دارد، و نه اخروی؛ مثل حرف های بیهوده و - به اصطلاح عامیانه - پرت و پلایی که به طور روزمره از زبان بسیاری، بسیار خارج می شود.، بدون آن که کوچک ترین منفعتی در پی داشته باشد. مرتبه بالای آن، سخن یاوه ای است که دارای بار سنگینی از گناهانی چون اهانت، دروغ، بهتان، غیبت، طعنه، ناسزا و مانند این هاست.

مؤمنان از هر دو قسمِ یاوه گویی رویگردانند: «وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً» (فرقان/63)؛ در برابر درشتی و ناسزا گویی جاهلان، پاسخی نابرابر و مسالمت آمیز گویند، و زُمُختی و زشتی گفتار آنان را با نرمی و سَلاست گفتار خویش بی اثر می کنند. مؤمنان یاوه را با گزافه پاسخ نمی گویند، بلکه سوز و گزند یاوه را با زلال حکمت فرو می نشانند.

قاعده زرّین  قُولُوا لِلنّاسِ حُسناً (بقره/ 83) با مردمان به زبانی سخن بگوییم که بوی طراوت و  آشنایی از آن برخیزد، و بسان مُشگ آهوان و گل های بوستان، حسّ بویایی را بنوازد، و دیدگان را برباید، و گوش ها را نوازش دهد، و آنگاه ........ دل ها را به نرمی و کرنش وادارد. و این هنر مؤمنانی است که در سجّاده بندگی رحمان، از سوز عشق و سرمستی وصال، سرشگ های دُرّوار بر گونه های زردفام شان بغلتد و نرمی و لطافت را به ارمغان آورد. 

مؤمنان، افزون بر رویگردانی از یاوه گویی، گوش های خود را نیز، از شنیدن گزافه ها پاس می دارند وَ إِذا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْه‏ (قصص/55) با شنیدن سخنی لغو و گزافه، پنجره های ورودی را می بندند، یا سخن را به گونه ای عوض می کنند، و یا از محدوده فرکانسی آن خارج می شوند، و اگر هیچ کدام میسّر نبود، شنیده های گزاف را با انکار، از فضای دل به بیرون می افکنند.

لغو در رفتار: مؤمنان در رفتارهای فردی و اجتماعی خویش دارای استراتژی، منش و برنامه های خرد و کلان، برای دستیابی به اهداف دنیوی و اخروی، و سعادت مادی و معنوی اند، و غایت پایانی آنان، تقرّب به پروردگار هستی و کمال انسانی است. بنابراین، همه کردارهایشان بر مبنای تقرّب و رضایت خداوند متعال شکل می گیرد.    

نشست و برخاست، آیند و روند، فعالیت های گوناگون اجتماعی، اقتصادی، علمی، هنری، ورزشی، همه و همه در هندسه کمال یابی و سعادت دُنیی و عُقبی شکل می گیرد، و هیچ حرکتی یا تصمیم و اقدامی از این دایره طراحی شده، خارج نیست. بر این مبنا، انسان مؤمن، بی هدف حرکت نمی کند و با بهره گیری از خرد، و راهبرد های وحیانی و تبیین های روایی، راه زندگی را درست و منطقی بر می گزیند و با این نگاه معنادار، اوقات زندگی خود را مدیریت می کند «وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِراماً» (فرقان/72)؛ « هرگاه گذرشان به کاری هرز و گزاف بیفتد، با بی اعتنایی و بزرگ منشی از کنار آن بگذرند»؛ و سراسر زندگی شان سرشار از خیر و برکت است. «وَ جَعَلَني‏ مُبارَكاً أَيْنَ ما كُنْتُ» (مریم/31)؛ «هر جا باشم مرا با برکت ساخته».

اینان کسانی اند که به خاطر کارآمدی و سازندگی شان که هم آغوش با مهرورزی به خدا و خلق است، مایه خرسندی و سعادتمندی خانواده و جامعه خویش اند، و در مقیاس بالاتر، رهبری یک جامعه برتر را بر عهده می گیرند. «وَالَّذينَ يَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقينَ إِماماً» (فرقان/74)

پیش از این، در مجموعه مانیفست عبادالرحمان در خصوص رویگردانی مهرورزان از گزافه گویی و یاوه گویی، در تبیین  جمله «وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِراماً» قلم فرسوده ایم؛ مراجعه بفرمایید.